Dublin’de görülecek yerler listelerinin çoğunda yer alan bir yer: Kilmainham Gaol . Hele ki 1993 yapımı Babam İçin / In the Name of the Father filmini seyredip hayran olanlar için ‘mutlaka gidilmesi gereken bir yer’ olarak kaydedilmeli.
1796 yılında Şehir Hapishanesi olarak açılan Kilmainham Gaol, 1924 yılına kadar işlevini sürdürmüş ve özellikle İrlanda İç Savaş ve Direniş yıllarında pek çok önemli şahsın mahkûm olarak tutulduğu ve hatta kimisinin idamının gerçekleştiği yer olarak kayıtlara geçmiş. Binanın bütününü gösteren aşağıdaki fotoğraf, www.visitdublin.com sitesinden alınmıştır.
Kilmainham Gaol, haritalardan bakarsanız sanki şehrin dışında gibi duruyor ama otobüsle yaklaşık 10 dakika sürüyor, etrafı güzel evlerle ve parklarla çevrili bir bölgede bulunuyor. Gerekli tüm bilgileri şu linkten bulabilirsiniz. Kesinlikle ama kesinlikle biletinizi önceden online alıp öyle gitmenizi tavsiye ederim; gidip de kapıdan dönebilirsiniz ki bir arkadaşımın başına geldi. Hapishaneyi sadece rehber eşliğinde, bir grup olarak gezebiliyorsunuz; turlar İngilizce ama telafuzları çok anlaşılır, klasik Irish değil:) Eğer İngilizceniz yeterli gelirse mutlaka dinleyin, o kadar güzel bilgiler ve hikayeler anlatıyorlar ki insanların neler yaşadığına, nerelerde tutulduklarına hayret ediyorsunuz.
Tur saatinizden 15 dakika kadar önce gitmek yeterli, girişte size ne yapmanız gerektiği söyleniyor ve saatiniz gelince sizin turunuzdan sorumlu olan rehber eşliğinde gezmeye başlıyorsunuz. Girişteki bölümlerde binanın tarihinden kesitler anlatılıyor ve sonra Şapel (The Shapel) denilen bölüme geliyorsunuz, iki adet şapel olmasına rağmen şu an bizlere açık olan Katolik Şapeli. Bu şapelin belki de en önemli özelliği, sadece 11 saat evli kalabilen Joseph Plunkett ve Grace Gifford un evliliğinin Mayıs 1916 da burada gerçekleşmiş olması. Evlilik töreninden sadece bir kaç saat sonra Plunkett infaz edilmiş. Dediğim gibi gerçekten çok duygusal hikayeler var.
Daha sonra koridorlardan geçerek ve bu arada benim gibi fotoğraflar çekilerek, Kilmainham’ın 1796 da açıldığındaki iki kanadından biri olan ve günümüze kadar ulaşan Batı Kanadına (The West Wing) geliyorsunuz. Burayı gezerken kalbiniz acıyabilir, açıldığı zaman pencerelerde cam yokmuş, ısıtma yokmuş, hücrelerde yatak yokmuş, taştan yataklarda yatıyorlarmış, rutubet de cabası, içiniz acıyacak.
Bu arada, aşağıdaki fotoğraf, 40 lı yaşlarımın ikinci yarısını karşıladığım sabah çekildi, yeni bir yaşa parmaklıklar arasında girmek:) neyse ki sadece şakaydı…
Bu bölümdeki hücrelerin camlarına ve kapılarındaki gözetleme deliklerine bakar mısınız? Bazı hücrelerin üzerinde orada kalan en ünlü mahkûmlerin isimleri yazıyor.
Daha sonra, hapishanenin daha yeni bölümü olan Doğu Kanadı ‘na (The East Wing) geliyorsunuz, bu bölüm 1860 larda yapılmış ve 96 hücre varmış. Diğer eski bölüm karanlık olmasına rağmen bu bölümde ışık çok önemli bir anlam ifade ediyormuş, rehberimizin anlattığına göre, ortadaki gökyüzünü görebilecekleri kocaman açık tavan, mahkûmlerin kendilerini Tanrı’ya daha yakın hissetmelerini ve cenneti düşünmelerini simgeliyormuş.
Bu kanadın bir başka özelliği de, yukarıda da bahsettiğim Babam İçin filmi de dahil, pek çok filme evsahipliği yapmış olması.
İrlanda İç Savaşı sırasında bu kanatta tutsak olan pek çok mahkûm açlık grevine gitmiş.
En son da en önemli avlu olan The Stonebreakers’ Yard a geliyoruz; burada taş kırarmış mahkûmlar . 24 Nisan 1916, Paskalya günü yaklaşık 1600 kişi ile başlayan ve İrlanda’nın İngiliz hakimiyetine başkaldırdığı ‘The Easter Rising‘ olarak bilinen isyanın liderlerinden 14 kişi, Mayıs 1916 da bu avluda idam edilmiş. Daha sonra İrlanda halkı tarafından kahraman olarak görülen bu liderlerin isimleri avluda duruyor. İdam noktalarında da birer haç çakılmış toprağa. çok değişik bir duygu, ölürken gördükleri son şeyleri, taşı, toprağı, gökyüzünü görmek….
Biraz daha Kilmainham Gaol fotoğrafı? (Bu arada şömineli olan çok ünlü politik bir mahkûmun odası, hemen yan fotoğraf ise günlük menü.
